Op mijn spreekuur zie ik een 8-jarig meisje. Ze komt op controle vanwege forse vervelling van de huid, ook op niet zon blootgestelde delen. Haar zus heeft dezelfde klachten. Kort voor het ontstaan van de klachten zijn ze samen gaan zwemmen in een veenplas. Een van de meisjes merkte op dat het water op sommige plekken een aparte geur had. Het rook een beetje naar rotte eieren. Met een snelle search op google zagen we dat er in deze veenplas blauwalg was geconstateerd.

Het is bekend dat blauwalgen gifstoffen uitscheiden welke huidklachten kunnen geven, zoals roodheid, vervelling en jeuk. Erg vervelend, maar over het algemeen onschuldig. De klachten verdwijnen meestal spontaan. Met een beetje vaseline, was de huid van deze meisjes na een week dan ook weer volledig hersteld.

Terwijl ik dit schrijf is het in mijn kamer 25 graden en verlang ik net zoals iedereen naar een verfrissende duik. Maar, zoals hierboven geïllustreerd, kan zwemmen in open water soms tot vervelende huidklachten leiden, en dan hebben we het niet alleen over zoet water in meren en veenplassen. Ook een dagje strand met een heerlijke plons in het zoute zeewater, kan zomaar problemen geven als je plots wordt gebeten door een kwal. Even schrikken, maar geen paniek! De meeste kwallen in de Noordzee en Middellandse zee veroorzaken alleen een lokale huidreactie. De huid goed afspoelen met zeewater is vaak afdoende. Spoel de plek niet af met zoet water uit bijvoorbeeld de kraan, want dit kan de klachten juist verergeren.

Huidklachten veroorzaakt door zwemmen in open water zijn over het algemeen onschuldig en genezen meestal spontaan, toch kunnen ze een fijne zomerdag wat minder aangenaam maken. Daarom hieronder een aantal tips, om huidklachten na zwemmen in open water te voorkomen, zodat iedereen zorgeloos de zomer in kan en heerlijk kan genieten van een verfrissende duik.

Tips:

• Ga alleen zwemmen op officiële zwemlocaties waar zwemwaterkwaliteit door lokale autoriteiten gecontroleerd wordt op o.a blauwalg. Informatie hierover is te vinden op de website van het RIVM en de GGD.
• Spoel de huid na het zwemmen direct af en droog hem goed af. Dit voorkomt dat verontreinigd water lang op de huid blijft plakken.
• Vermijd contact met kwallen door de huid te bedekken en op slippers of sandalen te lopen.

Voor meer tips over huidklachten gerelateerd aan zwemmen, ook in zwembaden, zie artikel Zwemmersdermatosen

Marjolein Hiel, Arts-assistent Dermatologie, Mauritskliniek 's-Gravenhage